İş Güvenliği Donanımları

İş sağlığı ve güvenliği kişileri fiziksel, sosyal ve ruhsal yönden sağlıklı olmalarını hedeflerken bunu kişilere sağladığı iş güvenliği donanımları ve standart çalışma koşullarının devamlılığı ile sağlar. Tarihte M.S.yaşamış olan Plinius, çalışma ortamında bulunan tehlikeli tozlara karşı başa torba geçirin önerisi ile ilk iş güvenliği donanımları fikri oluşmaya başlar. Zaman içerisinde teknolojik gelişimin yardımı ile koruyucu donanımlar gelişim gösterir ve her çalışma için özelleşmiş hal alır.

Darbelere Karşı Koruyan İş Güvenliği Donanımları
Baretler
Genel anlamda başı darbelere karşı koruyan iş güvenliğidonanımları olarak geçen baretleri düşündüğümüzde aklımıza şantiye sahaları gelse de, baretler her türlü küçük, orta ve büyük ölçekli işletmelerde kullanılmaktadır. İtfaiyecilerin kullandığı baretlerin boyun ve yüz kısımları kapatılarak koruma alanı arttırılır. Isıya ve aleve karşı dayanma özellikleri diğer baretlere göre daha fazladır.

Bina dış mantolama gibi yüksekte yapılan işlerde kullanılan baretlerin ön kısımlarında koruyucu çıkıntı yoktur. Yüksek yapılı binaların cam temizliğini yapan çalışanlar bu baretlerin mutlaka 4 noktadan birleşen çene bağlarını bağlarlar. Ayrıca soğuk havalarda boyun ve kulakları sıcak tutan polar kumaştan üretilmiş kep şeklindeki baretler de iş güvenliği donanımları açısından uyumludur.

Kulaklıklar
Limit değerleri aşan yüksek desibeldeki çalışma ortamlarında kullanılarak, işitme kaybını önleyen iş güvenliği donanımları ise kulaklıklardır. Hafif gürültülü ortamlar için tek kullanımlık kulak tıkaçları vardır. Yüksek desibel seviyeleri için manşon tipi kulaklıklar bulunur. Ayrıca baretlere monte edilen türleri de mevcuttur. Bunlara ek olarak haberleşme sağlayıcı manşon tipi kulaklıklar da üretilmiştir.

Solunum Koruyucular
Solunum koruyucular gaz, toz ve buhar tehlikelerine karşı filtreleme yaparak çalışırlar. Tekrarlı kullanıma olanak sağlayan filtreler dolduğunda veya standartlara göre kullanım süresi bittiğinde değiştirilir. Bu tür bir donanım tek kullanımlık maskelere göre partikül boyutu daha küçük parçacıkları tutabilir. Korunan alan farklılıklarına göre ise yarım ve tam yüz maskeleri mevcuttur. Duman ve toksik gazlı ortamlar için üretilmiş iş güvenliği donanımları olan tüplü ve tüpsüz kaçış maskeleri ile ortamdan 5 dakikada uzaklaşılabilir.

Gözlükler
Gözlükler iş hayatının neredeyse her sektöründe kullanım bulur. Laboratuvar ve tünel açım işleri gibi farklı alanlarda kullanılsalar da kullanım amaçları benzerdir. Büyük ve küçük her türlü parçacıklara, toza, gaza, sıçrayan kıvılcımlara, radyasyona ve yüksek sıcaklığa karşı bariyer görevini üstlenen iş güvenliği donanımları olarak bilinirler.

Sırasıyla genel kullanım gözlüklerinde, tam korumalı gözlüklerde ve yüz siperliğinde korunan alanda artış gözlenir. Kaynakçı gözlük ve maskesi, çapak, kıvılcım ve zararlı ışınlara karşı koruma sağlar. Lazer gözlükler lazer ışınlarına maruz kalınabilecek metal, mermer ve hastane gibi çalışma ortamlarında kullanılır.

Vücut Koruyan İş Güvenliği Donanımları
Eldivenler
El koruması için kullanılan eldivenlerin çeşitleri fazladır. Dış mekan işlerinde kullanılan kalın, sürtünmeye dayanıklı eldivenler, su geçirmez eldivenler, gıda ve tıp sektörünün daha çok tercih ettiği lateks eldivenler mevcuttur. Kaymaz vinil eldivenler cam endüstrisi için çok uygun iş güvenliği donanımları olarak görülürler. Kaynakçı eldivenleri deriden imal edilir ve dirseğe kadar uzanabilir.

Dökümhane eldivenleri 500 dereceye kadar dayanabilir. Zirai ilaçlamalarda, sağlık ve kozmetik sektöründe tam kol korumalı eldivenler tavsiye edilir. Paslanmaz çelik eldivenler kesimhanelerde el kesiklerine karşı zorunlu iş güvenliği donanımları sınıfındadır. Elektrikçi eldiveni elektrik tehlikelerine karşı dielektrik özelliktedir.

Ayakkabılar
Ayakkabılar batmalara ve ezilmelere karşı ayakkabı tabanında ve ucunda koruyucular taşır. Kışlık modeller ayak bileklerini sarar, soğuk ve yağmura karşı korur. Yazlık modellerde ise nefes alabilirlik önemlidir. Kaymama özelliği her iki tür ayakkabı için vazgeçilmezdir. Elektrikçilerin ayakkabıları elektrik çarpmalarına karşı korurken maden, orman, tarım, inşaat alanlarında çizme tercih edilebilir. Kimyasal çalışmalar sırasında, çalışana kimyasal koruyucu galoş verilebilir.

İş Kıyafetleri
Soğuk mevsimde açık alanda veya soğuk depolarda iş görenler için olan kalın ve polar iş kıyafetleri, sıcak mevsimler için de ince iş elbiseleri vardır. Radyan ısıya ve erimiş metal sıçramalarına karışı alüminize başlık, kolluk, pantolon, ceket ve tozluk tercih edilmelidir. Kimyasallara karşı tulumlar olduğu gibi otomotiv sektöründe çokça kullanılan toz geçirmeyen, aşınmaya dayanıklı, antistatik tüy tulumlar bulmakta mümkün.

Kana, ısıya, hayvansal yağlara ve temizlik malzemelerine karşı dayanıklı gıda sektörü için önlükler üretilmiştir. Fosfor ve reflektör ihtiva eden yelek ve montları da daha çok şantiyelerde görmeye alışığızdır. Dizleri üstünde çalışmak zorunda olan ustalar içinde diz koruyucuları diz sağlıkları için gereklidir.

Yerli ve yabancı iş güvenliği donanımları satan birçok firma bulunmaktadır. Bunlar internet üzerinden sipariş edilebildiği gibi yakın çevrenizdeki nalbur ve birçok markanın ürünlerini aynı anda satan iş güvenliği firmalarından da temin edilebilir. Her bütçeye uygun standart ve yönetmeliklere bağlı kalınarak üretilmiş malzeme sektörde mevcuttur.

İş Sağlığı ve Güvenliği Ne İş Yapar?

İş sağlığı ve güvenliği çalışma ortamında insanı korumaya yönelik bir anlayışını esas alır. İnsan sağlığını ve güvenliğini riske atabilecek her türlü koşulu inceleyen ve iyileştirmeye yönelik çalışmalar yapan bir bilim dalı olarak tanımlanır ve iş hayatının olmazsa olmazları arasındadır. İnsanı merkez alan iş sağlığı ve güvenliğinin yaptığı çalışmaları genel hatlarıyla aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz.

Çalışanları iş kazaları ve oluşabilecek meslek hastalıkları konusunda bilgilendirmek, kazalar ve hastalıklara karşı önlem almak ve olası riskleri en aza indirmek için düzenli çalışmalar yapmak.
Çalışan odaklı olarak üretimde güvenliği ve verimliliği sağlamak için, bölümlerde kullanılan tüm ekipmanları denetlemek, koşullarını iyileştirmek gerekirse yeni sistemler kurulmasını sağlamak.
İşletmenin her ortamında oluşabilecek olumsuz koşullara karşı tedbirler alınmasını sağlamak sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmak
Sadece düzenli çalışanlar için değil ziyaretçiler, müşteriler, geçici çalışanlar kısaca insan faktörünün bulunduğu her ortam için işletme içi ve çevresini güvenli hale getirmek
İşveren açısından da işletmenin işleyişinde verimliliği ve üretimi arttıracak tedbirler almak.
Ayrıca çalışma hayatında çocuk işçilerin korunması ve kadın işçilerin haklarıyla da ilgilenir.
Genel hatlarıyla bile iş sağlığı ve güvenliğinin çok yönlü bir çalışma sistemi olduğunu söyleyebiliriz. Bu durum iş sağlığı ve güvenliği için bir takım çalışmasını da beraberinde getirir. İşletmenin bulunduğu sektöre göre de farklı uzmanlık alanlarında isimlerin bir araya geldiği ekiplerden oluşur. Tıp, kimya, psikoloji, ergonomi, fizik, istatistik gibi pek çok farklı bilimden faydalanır. İş sağlığı ve güvenliği tekniker ve uzmanları işletme içerisinde iyileştirme yapılacak her birimin üst düzey yönetici ve mühendisleriyle ortak çalışmalar yürütür.

İş Güvenlik Uzmanı Nasıl Olunur?

İş güvenliği uzmanı, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yetki verilen, iş güvenliği uzmanlık belgesi bulunan, bakanlık ve ilgili kurumların çalışma şeklini denetleyen, meslek ile ilgili bölümlerden mezun kişilere verilen addır.

Çalışma sahasının çeşitliliği nedeni ile, her geçen gün ilgi gören bir meslek haline gelmiştir. İş güvenliği uzmanı nasıl olunur sorusu hemen hemen herkesin mesleği tanıma sürecinde cevabını aradığı bir sorudur. İş sağlığı ve güvenliği bölümlerinden mezun olan lisans veya ön lisans öğrencileri, fizik, kimya, biyoloji gibi bölümlerden mezun olan kişiler, mühendislik veya mimarlık mezunları ve bakanlık veya ilgili kuruluşlarda çalışma şeklini denetleyen müfettişler, iş güvenliği uzmanı olabilir. Bu süreçte öncelikli olarak, bakanlıkların yetki verdiği eğitim kurumlarında uygulanan eğitimlere katılmak ve belge alma hakkını elde etmek gerekir. ÖSYM tarafından uygulanan sınavdan başarılı olan kişiler iş güvenliği uzmanı belgesini alabilirler.